Creativiteit en innovatie

Boordevol nieuwe inzichten over Creativiteit en Innovatie kom ik dinsdagavond laat thuis na een masterclass over dit thema. Deze 7e masterclass is de op na laatste in het miniMaster programma voor ondernemers verzorgd door Rabobank Horst Venray. Irene Koel (www.TheZooooo.com) gaf op inspirerende wijze invulling aan het thema Creativiteit en Innovatie. Wat een energie! Rode draad in het verhaal was invulling geven aan de “hoe kun je …..? ” -vraag binnen je bedrijf.

Uiteraard doken we in de theorie van productinnovatie, marktinnovatie en procesinnovatie. Hoe maatschappelijke trends, markttrends en technologische ontwikkelingen ons dwingen tot innovatie en vooral ook tot het maken van keuzes. Innovatie is eigenlijk autonome groei en heeft de meeste kans van slagen als er duidelijke criteria en kaders zijn opgesteld: Focus houden is belangrijk. Hoe kun je …..? 

Irene is meesteres in het uit de kast halen van metaforen: Koeien grazen in de wei bijna altijd in een kudde bij elkaar. Waarom? Dit is weliswaar erg veilig en gezellig, maar het gras wordt bijna voor hun poten door de ander weggevreten en als je niet uitkijkt sta je in de shit. Een enkeling durft wat meer risico te nemen en gaat een eindje verderop staan en heeft het voor het uitkiezen. De kudde is echter nieuwsgierig dus het duurt niet lang of deze verplaatst zich ook. Blijven opletten dus en blijven bewegen! De metafoor met ondernemen en innoveren is gelegd. 

Voor mij persoonlijk was de “rode sok” de meest aansprekende metafoor: Je hebt rode sokken nodig om grijze sokken te kunnen verkopen. De achterliggende gedachte is natuurlijk dat je als bedrijf iets nodig hebt om je expertise en specialisme te kunnen uitdragen. Dit is weliswaar kostbaar maar als je hierin slaagt wordt de verkoop van de rest vanzelf succesvol.

Alle deelnemers worden geconfronteerd met de vraag of zij in hun eigen bedrijf überhaupt wel een rode sok hebben. Ik krijg het warm en realiseer me dat er op dit moment in ons bedrijf (te) veel rode sokken gebreid worden en dat er best wat meer grijs garen gebruikt mag worden. Vanuit bedrijfseconomisch oogpunt niet optimaal, maar deze rode sokken gaan ons op termijn dus wel helpen. 

We leren welke criteria te formuleren om innovatieprocessen succesvol te laten verlopen. De “hoe kun je …..? -vraag” is eenvoudiger te beantwoorden als je weet wat de kaders zijn.

Innoveren is het proces van bedenken en bereiken waarbij bestuurd en bewaakt moet worden. Daar heb je dus ook verschillende type mensen voor nodig. De Belbintest (van Meredith Belbin, 1926) is uitgebreid besproken als hulpmiddel om innovatieteams samen te stellen. We vullen hem met z’n allen in en zien welke leuke spinnenwebben dat kan opleveren. In gedachten ben ik mijn collega’s al aan het indelen in de rollen van vormer, uitvinder, koppelaar, toetser, teamspeler, afmaker, motor en manager. Welke combi’s zijn ideaal en welke niet?

Veel tijd om weg te dromen is er niet want Irene licht een tipje van de sluier op over het trainen van creativiteit. Creativiteit, een voorwaarde in het bedenkproces, is een combinatie van expertise, mentaliteit en creatieve denkvaardigheden. We krijgen tips om creativiteit bij medewerkers te bevorderen en horen persoonlijke inspiratiesuccessen. Wat in mijn hoofd blijft hangen (ook de dagen erna) is dat er vooral ruimte nodig is om te kunnen “spelen”.

We leren dat van het hele proces van innovatie slechts 20% wordt besteed aan concept & strategie, 40% aan team & verbinding en de overige 40% aan operational excellence. Cultuur is dus belangrijker dan strategie! 

Deze ontdekking is waardevol in een groep met bijna allemaal vrouwelijke ondernemers uit het mkb. Team & verbinding zijn voor veel mkb bedrijven een tweede natuur. In het mkb heerst veelal een open en informele cultuur. Er is vertrouwen, informatie wordt snel gedeeld met elkaar en er wordt veel samengewerkt zowel intern als extern (klanten en leveranciers). Samen geef je antwoord op de “hoe kun je …..”-vraag. Hier ligt een groot deel van onze kracht. En dat maakt dat innovatie in onze bedrijven een goede kans van slagen heeft!

Anja Linskens